36. Տրված հատվածներում գոյականով արտահայտված քանի՞ հատկացուցիչ կա
5 գոյականով արտահայտված հատկացուցիչ՝ կյանքի, հոգուս, հույսերի, խոսքերի, աստղերի

37. Նախադասություններից քանիսու՞մ կետադրական սխալ չկա
3-ում՝
1)Նայելով ծառին՝ ես անընդհատ զարմանում ու մտքումս հարց եմ տալիս․
— Ինչպե՞ս ես դիմանում, ծիրանի՛ ծառ։
2)Եվ մի լուռ իրարանցում սկսվեց․ տանտիրուհին թեքվում, երեխաների ականջին ինչ-որ բաներ էր ասում և ճամփու դնում։
3)Գիտեմ՝ եկող գարնանն էլ ծառը կծաղկի, հետո պտուղ կտա, և գյուղի տղաների հերթական սերունդը չհամբերելով կմագլցի վեր՝ պոկելու դեռևս կանաչ պտուղները

38. Պնդումներից քանի՞սն են սխալ Եղիշե Չարենցի ստեղծագործությունների վերաբերյալ
1-ը՝ «Տաղ անձնական» բանաստեղծությունը նվիրված է Արփենիկ Չարենցին

39. Նշել այն բառերի համարները, որոնցում ձայնավորի հնչյունափոխություն կա
2. տեղեկատվություն, 3. զինագործ, 5․ գունային, 7. մսամթերք

40. Նշել այն բառերի համարները, որոնցում բացատրությունը սխալ է
3) գողտրիկ — գողունի
4) գործակալ — որևէ գործի մեջ խիստ զբաղված անձ
6) մատռվակ — գինեգործ

41. Նշել այն նախադասությունների համարները, որոնցում պատճառական բայ կա
2) Վերջացնելով նախադասությւնը՝ նա ավազ ցանեց վերջին տողերի վրա և նայեց Ոսկանին։
3) Ամեն առավոտ, բերելով օրվա ուտելիքը և թարմացնելով կժի ջուրը, սպասավորը միշտ կրկնում էր նույն խոսքերը։
4) Աբեղան տխուր ժշտում էր, հանգստացնում պատանուն՝ ասելով, որ ինքը լավ է զգում։
5) Գետնափորի թանձր խավարն ու գերեզմանային լռությունը հիշեցնում էին, որ այդ բոլորն արդեն անդարձ երազ է։

42. Տրված նախադասության ձևաբանական վերլուծության տարբերակներից որոնցու՞մ սխալ չկա
Ես, սակայն, վայրկյաններ անց սթափվում էի, և հօդս էին ցնդում մտացածին երևակայություններս, դարձյալ հայտվում էի մեր՝ փարթամ կանաչի մեջ թաղված փողոցում՝ միշտ բանուկ, եռուզեռով լի։
3) երևակիայություններս — ա ներքին հելովման գոյական, միշտ — ժամանակի մակբայ
4)մեր — անձնական դերանուն, սեռական հոլով, մտացածին — ածական

43. Նշել այն նախադասությունների համարները, որոնցում դերբայական դարձված կա
2) Նա գազազած շուռ եկավ և անմիջապես անհետացավ։
4)Նրանք իրենց զավակներին բերում էին դդումե ամանով օղի կամ նրանց վաղուց մոռացած ատրճանակները։

44. Նշել թվերի այն հերթականությունը, որը համապատասխանում է պարբերությունների տրամաբանական հաջորդականությունը
4,1,2,3

45. Տրված 6 պնդումներից յուրաքանչյուրի համար ընտրի՛ր ճիշտ է, սխալ է, չգիտեմ տարպերակներից որևէ մեկը
1) Երբևէ, երբևիցե, ինչևէ, ինչևիցե, որևէ, որևիցե, ովևէ, ովևիցե բառերը անորոշ դերանուններ են — սխալ է
2) Այստեղ, այսքան դերանունները փոխարինում են միայն մակբայներին — սխալ է
3) Նույնպիսի, նույնքան, նույնչափ բառերը ցուցական դերանուններ են — ճիշտ է
4) Ժխտական դերանունները մատնացույց են անում առարկա կամ հատկանիշ — ճիշտ է
5) Դասական թվականների փոխարեն գործածվող դերանուններ չկան — սխալ է
6) Հարցական բոլոր դերանունները հոլովվում են գոյականների նման — սխալ է

21. Հեղինակներից ո՞րը որ բնագավառն է ներկայացնում:

ա. Մովսես Խորենացի
բ. Ֆրիկ
Գ. Վարդան Այգեկցի
դ. Կորյուն

1. բանաստեղծություն
2. պատմագրություն
3. վարքագրություն
4. առակագրություն

1) ա-1, բ-2, 4-4, դ-3
2) ա-2, բ-3, Գ-1, 0-4
3) ա-2, բ-1, 6-4, դ-3
4) ա-3, բ-2, 6-4, 0-1

22. Ո՞ր պնդումը ճիշտ չէ Վահան Տերյանի ստեղծագործության վերաբերյալ:

1) Վ. Տերյանը իր բանաստեղծությունները դասավորեց շարքերի մեջ` հետևելով
Հովհ. Թումանյանին:
2) «Երկիր Նաիրի» շարքում բանաստեղծն արտահայտել է տագնապ հայրենիքի
ապագայի համար, կարոտ հայրենիքի, հայրենի գյուղի հանդեպ։
3) Վահան Տերյանը գրել է նաև սոնետներ, տրիոլետներ և գազելներ:
4) «Մթնշաղի անուրջներ» շարքում կան տխրության, թախծի տրամադրություններ,
ինչպես նաև գարնան պատկերներ:

23. Տողերի ո՞ր դասավորությունն է ճիշտ։

ա. Երփին երփնունակ ծաղկին,
շողշողէր պտուղն ի ճղին
բ. Գոհար վարդն վառ առեալ
ի վեհից վարսիցն արփենից
գ. Ի համատարած ծովէն
պղպըջէր գոյնըն այն ծաղկին
դ. ի վեր ի վերայ վարսից
ծաւալէր ծաղիկ ծովային

1) Գ. ա, դ, բ
2) բ, գ, ա, դ
3) Գ. ա, բ, գ
4) բ, դ, Գ, ա

24. Հատվածներից որը Միքայել Նալբանդյանի ո՞ր բանաստեղծությունից է։

1. «Մանկության օրեր»
2. «Իտալացի աղջկա երգը»
3. «Ազատություն»
ա. Սեր հայրենիք, թշվառ, անտեր,
Սեր թշնամուց ոտնակոխ,
Յուր որդիքը արդ կանչում են
Հանել յուր վրեժ, քեն ու ոխ:
բ. Գերության շղթան ինձ զգալի չէր,
Եվ ոչ բռնության անգութ ճանկերը.
Ձեզանից հետո ծանրացան նոքա,
Ոհ, անիծում եմ ես այն օրերը:
գ. Սինչ գիշերը անհանգիստ,
Օրորոցում կապկապած`
Լալիս էի անդադար՝
Մորս քունը խանգարած…
դ. Լո՛ւռ կաց դու, քնա՛ր, այլ մի՛հնչեր ինձ,
Ապոլո՛ն, հե՛տ առ դարձյալ դու նորան,
Տո՛ւր մի այլ մարդու, որ ընդունակ է
Զոհ բերել կյանքը սիրած աղջկան:

1) ա-3, բ-2, Գ-1, դ-2
2) ա-2, բ-1, Գ-3, 0-1
3) ա-1, բ-3, Գ-3, դ-2
4) ա-3, բ-1, Գ-3, դ-2

25. Արտագերս ամրոցում ապաստանած Որմիզդուխտը ինչպե՞ս է վարվում Մերուժան

Արծրունու հետ Րաֆֆու «Սամվել» պատմավեպում:
1) Ուրախանում է Մերուժանի փառասիրական պատրանքներից ու ոգևորում նրան:
2) Խոստովանում է իր փոխադարձ սերը Սերուժանին:
3) Դրվատում է Մերուժանի դավաճանությունը:
4) Արհամարհանքով մերժում է Սերուժանի սերն ու թախանձանքները:

26. Ձախում նշված են Ավետիք Իսահակյանի ստեղծագործությունների վերնագրերը, իսկ աջում՝ դրանցից մեկական հատված. լուծման տարբերակներից որն է ճիշտ։

ա. «Է՜յ, ջան-հայրենիք»
բ. «Սև-մութ ամպեր»
գ. «Օտար, ամայի ճամփեքի վրա»
դ. «Հայրենիքիս»

1. — Է՜յ Մանթաշի մարմանդ հովե՜ր,
Իմ դարդըս որ ձերն եղներ,
Ձեր ծաղկանուշ բուրմունքն անուշ
Թույն ու տոթի կփոխվեր:
2. — Որ արտուտի պես վե՛ր ու վե՛ր ճախրեմ
Նոր օրվա ծեգիդ, ազի՛զ հայրենիք,
Ու անո՛ւշ երգեմ, բա՛րձր ու զիլ գովեմ
Կանաչ արևըդ, ազա՛տ հայրենիք…
3. Կընոջ համբույրին է՛լ չեմ հավատա,
Շուտ կըմոռանա նա վառ արցունքներ.
Շարժվի՛ր, քարավա՛նս, ինձ ո՞վ ձայն կըտա,
Գիտցի՛ր, լուսնի տակ չըկա ուխտ և սեր:
4. Եվ սրում էին ճիչով խնդագին
Անգղներն իրենց կտուցները վես
Քո արևակեզ ժայռերի վրա՝
Հոշոտելու քեզ…

1) ա-2, բ-4, Գ-3, 0-1
2) ա-2, բ-1, 6-3, դ-4
3) ա-1, բ-2, 6-3, դ-4
4) ա-1, բ-2, 4-4, դ-3

27. Ինչպե՞ս է դասավորվում Նար-Դոսի «Ես և նա» պատմվածքի` իրավաբանություն ուսումնասիրող երիտասարդի ճակատագիրը։

1)Երիտասարդը դառնում է կասկածելի դատեր պաշտպանող իրավաբան և անբուժելի հարբեցող
2) Սիրո մեջ մերժված երիտասարդին հուսահատությունն ինքնասպանության է հասցնում:
3) Կիսատ թողնելով իր ուսումնառությունը` նա վերադառնում է հայրենի քաղաք, որպեսզի վրեժ լուծի սիրած աղջկա ամուսնուց:
4) Հայտնի փաստաբան դառնալով` կարողանում է վրեժ լուծել իրեն դավաճանած աղջկանից:

28. Դանիել Վարուժանի ստեղծագործության վերաբերյալ ո՞ր պնդումը ճիշտ չէ:

1) Դանիել Վարուժանը պանդխտության թեմայով բանաստեղծություններ չի գրել։
2) Դ. Վարուժանի «Հեթանոս երգեր» ժողովածուն լույս է տեսել 1912 թվականին. այն
բաղկացած է երկու ենթաշարքից` «Հեթանոս երգեր», «Գողգոթայի ծաղիկներ», և
«Հարճը» պոեմից:
3) «Ձոն» բանաստեղծության մեջ Դ. Վարուժանն օգտագործել է Վահագնի առասպելի
ոճական որոշ հնարքներ:
4) «Հացին երգը» ժողովածուն լույս է տեսել բանաստեղծի մահից հետո:

29. Նշել բանաստեղծական տողերի ճիշտ հաջորդականության տարբերակը:

ա. Ու լեռնային վըտակների
բ. Հընչյուններով դյութական
գ. Մըտան կաղնին հաստաբուն
դ. Կանչում էին հըրաշալի
ե. Անտես, անհետ չըքացան
զ. Ալիքները պաղպաջուն
է. Ու հենց շողաց ցոլքն արևի
ը. Խոր սուզվեցին ակն աղբյուրի

1) դ, բ, է, ե, ը, գ, ա, զ
2) է, Գ, ա, գ, դ, բ, ը, ե
3) ը, զ, ա, գ, է, դ, բ, ե
4) ը, Գ, է, ե, դ, ա, բ, գ

30. Ակսել Բակունցի «Խոնարհ աղջիկը» պատմվածքի ստորև բերված սյուժետային դրվագներից որո՞ւմ սխալ կա:

1) Հրաժեշտի օրը Խոնարհը աշակերտների հետ եկել էր դպրոցի բակ՝ ուսուցչին
հրաժեշտ տալու:
2) Հեղինակ-հերոսը` 17-18 տարեկան մի երիտասարդ՝ բանտից նոր դուրս եկած, իր
բարեկամի առաջարկով գնում է Ձորագյուղ և զբաղվում ուսուցչությամբ:
3) Ուսուցիչը Խոնարհին առաջին անգամ տեսնում է անտառի բացատում:
4) Բարեկենդանի օրը ուսուցիչը Խոնարհին տեսնում է աղջիկների հետ իրենց դիմացի
տան կտուրի վրա ձյունով խաղալիս:

31. Ո՞ր պնդումը ճիշտ չէ Հովհաննես Շիրազի «Թագադրում» բանաստեղծության վերաբերյալ:

1) Բանաստեղծը սեփական երջանկությունը պայմանավորում է համայն
մարդկության երջանիկ լինելու հանգամանքով:
2) Բանաստեղծը չի ցանկանում, որ կյանքի հավերժական տոնի մեջ սողոսկի մահը:
3) Գարնան թագավոր թագադրվելով` բանաստեղծը ուզում է մարդուն տեսնել անմահ,
հավերժի բախտով ցնծացող։
4) Հեղինակը պատկերում է բնության հզոր ուժերի առջև թույլ մարդու անզորությունը:

32. Գործառական ո՞ր ոճով է շարադրված հետևյալ հատվածը։

Ձեռքերը քոր էին գալիս. նա անհագուրդ պահանջ էր զգում կտավին հանձնելու այդ տեսարանը, որը ժամեր հետո կարող էր անէանալ՝ վերածվելով թանձր մշուշի: Բայց այդ պահին ո՞վ կտար նրան վրձին ու կտավ։ «Ա՛խ, ե՞րբ ազատ հայրենիք կունենանք, որ ձեռքս նորեն վրձին առնեմ», խորը հառաչելով՝ մտածեց նա:

1) գեղարվեստական
2) առօրյա-խոսակցական
3) վարչական
4) հրապարակախոսական

33. Տրված հատվածում քանի՞ բառ կա, որոնցում վերջին ձայնավորը չի շեշտվում:

Կայսրը խառնվեց ամբոխին: Երկու մատը բերանը դրած` Զոդիկը երկար շվացրեց մթության մեջ, մինչև մոտակա խրճիթներից ելան եգիպտուհիներ, հույն կանայք, որոնք, խղճուկ կոտրատվելով, սկսեցին պարել: Ներոնը սպասավորի հետ սկսեց ինչ-որ բան պայմանավորվել, բայց բարեկամները տարան Ներոնին, քանի որ
չցանկացան, որ ընկներ տհաճությունների մեջ

Կա 6 բառ, որոնցում վերջին ձայնավորը չի շեշտվում՝ կայսրը, մատը, բերանը, Զոդիկը, Ներոնը, բարեկամները

34. Հոմանիշների քանի՞ եռյակ կարող է կազմվել տրված բառացանկից.

հակոտնյա, մեղք, հակառակ, հանցանք, հովատակ, մեղկ, նժույգ, հրովարտակ, զանցանք, ներհակ, վարգ, երիվար:

3 եռյակ՝ հովատակ — նժույգ — երիվար
հակոտնյա — հակառակ — ներհակ
մեղք — հանցանք — զանցանք

35. Նախադասություններից քանիսո՞ւմ որոշիչ հոդի սխալ գործածություն կա:

• Ոսկանն այժմ քայլում էր խորդուբորդությունների միջով։
• Րաֆֆին գիտեր` ինքը ով է. նա իրեն ավելի լավ էր ճանաչում:
• Գլաձորում ստեղծված ձեռագրերն հեղինակություն էին վայելում ժամանակի դպրոցներում:
• Սևաշղարշ մութն արդեն կլանել էր կիսավեր քաղաքն իր շրջակա լեռներով ու ձորերով։

1-ում՝ Գլաձորում ստեղծված ձեռագրերն հեղինակություն էին վայելում ժամանակի դպրոցներում

a. Complete the sentences with one word.

1. What were you and Sarah talking about?
2. You didn’t like the film, did you?
3. My father loves opera, and so does my mother.
4. A I’ve been to India twice.
B Have you? I’d love to go?
5. What have you been doing since I last saw you?

b. Circle the correct answer, a, b, or c.

1. Could you tell me what time the bus leaves?
2. How many people usually come to this class?
3. I’ve read at least three books so far this month.
4. That was the best film I’ve ever seen!
5. The sooner you start, the sooner you’ll finish.

Vocabulary

a. Word groups. Underline the word that is different. Say why.

1 vain stubborn possessive wise
2. cheerful loyal insincere conscientious
3. flu blister cold asthma
4. GP A&E specialist doctor

b. Complete the sentences with a preposition.

1 Who were you talking to on the phone?
2. She’s very good at listening to people.
3. Sam is a real pain in the neck.
4. She’s allergic to milk.
5. What are you waiting for?

c. Complete the sentences with an adjective made from the word in bold.

1. Damien is very forgetful. He never remembers our anniversary.
2. I’m ambitious – I want to go far in my profession.
3. My brother is very reliable. I can always depend on him for anything.
4. Luke is very moody – happy one moment and sad the next.
5. Madeleine is very sensitive. It’s very easy to hurt her feelings.

d. Write words for the definitions.

1. bleed – when blood comes out of, for example, your finger
2. swollen – bigger than normal, especially because of an injury or infection
3. bandage – a piece of cloth used to tie round a part of the body that has been hurt
4. bad-tempered – (a person who) gets angry very easily
5. bossy – (a person who is) always telling other people what to do
6. arrogant – (a person who) thinks he/she is superior to other people

Pronunciation

a. Underline the word with a different sound.

1. cheerful headache choking stitches
2. sociable unconscious pressure bossy
3. funny impulsive blood flu
4. cough open swollen throat
5. heart calm earache arm

b. Underline the stressed syllable.

arrogant immature injection allergic specialist

Համամասնական

Համամասնական ընտրական համակարգերի պայմաններում ընտրությունները անց են կազվում կուսակցական ցուցակներով: Այս դեպքում ընտրողները իրենց ձայնը տալիս են առանձին կուսակցությունների և ըստ այդ ձայների տոկոսային հարաբերակցության կուսակցությունները տեղ են զբաղեցնում խորհրդարանում: Գործում է համամասնական ընտրական համակարգի 2 տարբերակ: Առաջինի դեպքում կուսակցություններն իրենք են ձևավորում իրենց ընտրացուցակները ըստ հերթականության: Երկրորդ դեպքում ընտրողները հնարավորություն են ունենում որոշելու համամասնական ցուցակի հերթականությունը: Այս քվեարկությունը կոչվում է ռեյտինգային կամ վարկանշային քվեարկություն, որի օգնությամբ որոշվում է ցուցակի մեջ գտնվող մարդկանց հեղինակությունը:

Մեծամասնական

Հաջորդ ընտրական համակարգը մեծամասնական կամ մաժորիտար ընտրական համակրգն է: Այս համակարգը ունի 2 տեսակ՝

• բացարձակ մեծամասնական,
• հարաբերական մեծամասնական:

Բացարձակ մեծամասնական համակարգի դեպքում թեկնածուներին հարկավոր է հավաքել 50%+1 ձայն, իսկ հարաբերական մեծամասնականի դեպքում հաղթող է ճանաչվում այն թեկնածուն, ով հավաքել է առավել թվով քվեներ: Այս համակարգը կոչվում է նաև պլյուրալիստական ընտրական համակարգ: Որպես կանոն, այս դեպքում ընտրությունները անց են կացվում 1 փուլով: բացարձակ մեծամասնականի դեպքում հնարավոր է նաև ընտրությունների երկրորդ փուլի անցկացում, որի դեպքում երկրորդ փուլ են անցնում առավել թվով քվե ստացած 2 թեկնածուները: Իսկ արդեն երկրորդ փուլում հաղթող է ճանաչվում ձայների առավել թիվ ստացած թեկնածուն: Մեծամասնական ընտրակարգը հիմնականում կիրառվում է նախագահական ընտրությունների ժամանակ, իսկ որոշ դեպքերում նաև Խորհրդարանական ընտրություններում:

Խորհրդարանական հանրապետություն

Խորհրդարանական հանրապետություն հանրապետության տեսակ է, որը գործում է կառավարման խորհրդարանական համակարգի ներքո: Խորհրդարանական հանրապետություններում կառավարության ձևավորման իրավունքը պատկանում է խորհրդարանին։ Խորհրդարանական ընտրություններից հետո մեծամասնություն ստացած քաղաքական ուժը կամ մի քանի քաղաքական կուսակցություններ, կոալիցիոն սկզբունքով, ձևավորում են կառավարություն, և կառավարությունը իր գործունեության համար հիմնականում հաշվետու է լինում խորհրդարանի առջև։ Խորհրդարանական հանրապետություններում կարող է գործել նախագահի պաշտոնը, որը ընտրվում է խորհրդարանի կողմից, որոշակի ժամկետով։ Նա հանդիսանում է պետության գլուխը, սակայն նա իրականացնում է զուտ ներկայացուցչական լիազորություններ և օժտված չէ իրական գործադիր լծակներով։ Խորհրդարանական հանրապետություններում, որպես կանոն, կառավարությունները ավելի հաճախ են փոփոխության ենթարկվում և կայուն կառավարման տեսանկյունից ավելի խոցելի են:

Խորհրդարանական կառավարման դեպքում կառավարությունը որոշակի կախվածություն է ունենում խորհրդարանից, որն արտահայտվում է նրանում, որ կառավարության ղեկավար է նշանակվում խորհրդարանում մեծամասնություն ունեցող կուսակցությունից կամ կոալիցիայից, կառավարությունը հաշվետու է միայն խորհրդարանին և վերահսկվում է նրա կողմից, և ցանկացած ժամանակ խորհրդարանը կարող է կառավարության հրաժարականը պահանջել անվստահության քվեի միջոցով։

Խորհրդարանական հանրապետության հիմնական առանձնահատկությունն այն է, որ կառավարությունը ձևավորվում է խորհրդարանական հիմքով և ամբողջապես պատասխանատվություն է կրում խորհրդարանի առջև, ինչպես նաև ի տարբերություն նախագահական կամ կիսանախագահական կառավարման համակարգերի, խորհրդարանական կառավարման համակարգում ներառված սկզբունքներով և կազմակերպվածությամբ ահագին նվազեցնում է քաղաքական ճգնաժամի առաջացումը երկրում` զսպելով օրենսդիր և գործադիր իշխանությունների միջև դիմակայության առաջացման հնարավորությունը։

Սահմանադրական միապետություն

Սահմանափակ միապետություններում, չնայած նրան, որ իշխանությունը փոխանցվում է ժառանգաբար, միապետի իշխանությունը սահմանափակված է սահմանադրությամբ և օրենքներով։ Սահմանադրական միապետություններում միապետը հանդիսանում է պետության գլուխը, սակայն գործադիր իշխանության ձևավորման գործընթացի վրա նա էական ազդեցություն չունի, կառավարության ձևավորման իրավունքը պատկանում է պառլամենտին:

Իր հերթին, սահմանադրական միապետությունը բաժանված է հետևյալի.

1. Դուալիստական միապետություն – նման պետությունում գոյություն ունի միապետի և սահմանադրության (խորհրդարանի) գործունեություն։ (Հորդանան, Մարոկկո)
2. Խորհրդարանական միապետություն – այստեղ միապետը իշխանության նկատմամբ նշանակալից իշխանություն չունի։ Օրենսդիր իշխանությունն ամբողջությամբ պատկանում է խորհրդարանին։ (Մեծ Բրիտանիա, Ճապոնիա, Դանիա)

Կառավարման կիսանախագահական համակարգ

Կիսանախագահական համակարգ կառավարական համակարգ է, որտեղ նախագահը և վարչապետը ակտիվ մասնակցություն ունեն պետության կառավարման գործընթացում։ Պառլամենտական հանրապետությունից տարբերվում է նրանով, որ նախագահին ընտրում է ժողովուրդը։ Վերջինս ավելի շատ լիազորություններ ունի քան ֆորմալ նախագահները որոշ երկրներում և տարբերվում է նախագահական համակարգից նրանով, որ չնայած նա է ձևավորում կառավարությունը, սակայն օրենսդիր մարմիը կարող է նրան հայտարարել անվստահություն և պաշտոնանկ անել։

Գոյություն ունի կիսանախագահայան համակարգի երկու ենթատեսակներ` վարչապետ-նախագահական և նախագահ-խորհրդարանական։

Վարչապետ-նախագահական համակարգում, վարչապետը և կառավարությունը հաշվետու են խորհրդարանին։ Նախագահը ընտրում է վարչապետին և կառավարությանը, սակայն միայն միայն խորհրդարանը կարող է նրանց հեռացնել անվստահության քվե տալով։ Նախագահը իրավունք չունի հեռացնել վարչապետին կամ ցրել կառավարությունը։ Այնուամենայնիվ նախագահը կարող է որոշ լծակներ ունենալ ազդելու վարչապետի և կառավարության որոշումների վրա:

Նախագահ-խորհրդարանական համակարգում վարչապետը և կառավարությունը հաշվետու է նախագահին և խորհրդարանական մեծամասնությանը։ Նախագահը ընտրում է վարչապետին և կառավարությանը, սակայն նրանց պետք է սատարի նաև խորհրդարանական մեծամասնությունը։ Վարչապետին կամ կառավարությանը կարող է հեռացնել նախագահը, կամ խորհրդարանը անստահության քվե տրամադրելով։ Այս համակարգը շատ մոտ է նախագահականին:

Առաջադրանք 1․

• Ո՞րն է Թումանյանի կյանքի անսասան օրենքը (տեքստից դուրս գրիր):

«Եղիր անկեղծ, շիտակ ու բարի, այնուհետեւ թէկուզ ամբողջ աշխարհքը վեր կենայ քո դէմ, վերջը դու ես յաղթելու»: 

• Ի՞նչ ես հասկանում հոգու խաղաղություն ասելով: Ե՞րբ ես խաղաղ ու հանգիստ:

Հոգու խաղաղություն ասելով հասկանում է հանդարտություն, երբ չունես խնդիրներ որոնք անդադար քեզ խանգարում են։ Ես փորձում եմ միշտ հանգսիտ լինել, բա դա ոչ միշտ է ինձ մոտ ստացվում։

• Ի՞նչ է գրում Հովհ. Թումանյանը հոգու խաղաղության մասին (կապույտ գույնով ներկիր): Դո՞ւ էլ ես այդպես կարծում

«Ես ունէի այն, ինչ որ ամէնից էականն է — հոգու լիակատար հանգստութիւն, միշտ եւ անվերջ վստահութիւն ու համարձակութիւն, երբ գործ ունէի հետները։ Ես գիտէի, որ ոչ մի յանցանքի բնաւորութիւն ունեցող հանգամանք, թէկուզ ամենաչնչին, չեն կարող դէմս բերել. այնինչ ես նրանց առջեւ կը դնեմ անթիւ փաստեր, թէ ինչպէս եմ ես վարուել էն ժամանակ, երբ ամէն մարդ թողնուած էր իր խղճին ու իր հասկացողութեանը:Ես համարձակ կարողանում էի ասել ամէն բան, ինչ որ չի կարողասել մեղաւոր մարդը կամ չպէտք է ասի»։

• Ի՞նչպես էր վերաբերում Թումանյանը մարդկային ապերախտությանն ու չարությանը (դեղին գույնով նշիր այդ հատվածը): Համամի՞տ ես նրա հետ

Թումանեանը փիլիսոփայական հանդարտութեամբ էր խորհում մարդկային ապերախտութեան ու չարութեան մասին, որոնց պատճառով էր նաեւ նա յայտնուել բանտում։ Որքան էլ պատմաքաղաքական էին դրդապատճառները, այնուամենայնիւ, կոնկրետ մարդկանց միջոցով էին նիւթւում կեղծ մեղադրական գործերը, մանաւանդ այնպիսի մարդկանց, որոնք իրենց կեանքով պարտական էին Թումանեանին։ Սակայն իր անորոշ ճակատագրին սպասող բանաստեղծը կարողանում էր այդ ամէնին բարձրից նայել եւ ներել:

• Բնութագրիր Հովհաննես Թումանյանին:

Թումանյանը այն բացառիկ դեմքերից է, որ երբեք լցված չի լինում վերժխնդրությամբ։ Այն ինչ արել է նա մեծ հարգանքի է արժանի։ Համոզված եմ, որ ոչ բոլորը կվարվեինք նրա նման։ Նա շատ բարեհամբյուր, զուսպ, և որ ամենակարևորն ու գնահատելին է համբերատ է։

Առաջադրանք 2․

• 5-7 նախադասությամբ շարադրեք այն, ինչ իմացաք  «Շողակաթ» հեռուստաընկերության պատրաստած  «Հավերժի ճամփորդը» փաստավավերագրական ֆիմի առաջին մասը նայելուց հետո: ( տեսանյութը՝ այստեղ ):

1922 թվականն էրև այդ ժամանակ Թումանյանը արդեն երկրորդ անգամն մեկնում էր Ռուսաստան: Բայց ոչ ինչ-որ հրավերի, այլ բուժվելու, քանի որ նա հիվանդ էր: Իր դուստրը՝ Աշխենը, Թումանյանին ուրապացնելու համար հուսադրում էր, որ այս անգամ էլ նա կվերադառնա, ինչպես առաջին անգամ՝ բանտից ազատվելուց հետո վերադառձավ: Չմոռանանք որ Թումանյանը ծնվել է Դսեղ գյուղում, և ֆիլմում նույնպես խոսվում էր դրա մասին։ Այնտեղ է գտնվում իր տուն-թանգարանը: Խոսվեց նր առաջին սիրու՝ Վերգինեյի մասին, որը երկսեռ դպրոցի տեսուչ՝ Տիգրան Տեր Դավթյանի դուստրն էր։ 10-ամյա Հովհաննեսը 1879-ին թ․ ընդհունվում է այդ դպրոց և ժամանակավոր ապրում է իրենց տան, որտեղ և նա հանդիպում է Վերգինեյին։ 1883-ին փակվում են դպրոցները և Թումանյանը մեկնում է Թիֆլիս, որտեղ էլ սկսում է իր կյանքի ամենակարևորը շրջանը։ Ավելի ուշ նա սկսում է զբաղվել հասարակական-քաղաքական գործունեությամբ, ինչը նրան ավելի հայտնի է դարձնում, բայց դրա պատճառով նա չէր կարողնում ստեղծագործել: 1890-92 թթ․ հրապարակվում են Թումանյանի առաջին բանաստեղծությունները: Ճամփորդելը Թումանյանի ամենամեծ երազանքն էր: Թումանյանը ստեղծում է << Վերնատուն >> գրական ակումբը, որտեղ հավաքվում էին հայ գրողներով: 1923թ․-ի մարտի 23-ին Թումանյանը մահացավ:

• 3-5 նախադասությամբ շարադրեք ֆիլմի երկրորդ մասի այն հատվածը, որն առավել հավանեցիք: ( տեսանյութը՝ այստեղ )

1905 թ․-ին ցարական կառավարության հրահրումներով, սկսվում են հայ-թուրքական բախումներ Կովկասում։ Հաղպատում գյուղացիական ընդվզումներ են սկսվում, որոնց հետ միասին սկսվում են թուրքերի հարձակումները, և Թումայնանը զենքը ձեռքին սկսում է մասնկացել ժովորդական ինքնապաշտպանության կազմակերպմանև և միաժամանկ փորձում է խաղաղություն մտցնել հարևան երկրների միջև։

Թումանյանը այնքան գոհ չէր, որ գրականության մեջ մի որևէ բան էր արել, որքան գոհ էր, որ կարողացել էր հազարավոր անմեղներին ազատել գազանական կոտորածներից:

Նրան մի քանի անգամ ձերբակալում են, բայց հավաստի ապացույցներ չունենալու պատճառով նրան ազատ են արձակում։

Պատերազմի օրերին Թումանյանի երկու որդիները Մուշեղը և Արտավազդը ռազմակաճակատում էին։ Տաղանդավոր երիտասարդը զոհվում է 24 տարեկան հասակում, 1918 թ․-ի Վանի երկրորդ նահանջի ժամանակ։ Որդու կաուստը Թումանյանին վերջնականապես թևաթափ է անում։ Նա ժամանակից շուտ է ծերանում՝ իր անձնական և ազգի ողբերգություների մեջ, բայց շարունակում է աշխատել, մասնակցում է տարբեր բարեգործական կազմակերպությունների աշխատանքների, բայց հայացքն արդեն իր երազած հավերժական հեռուներում է լինում…։

• Ի՞նչ ես կարծում, ֆիլմը ինչու է վերնագրված «Հավերժի ճամփորդը»:

Թումանյանը շատ էր սիրում ճամփորդել և դա իր երազաանքներից մեկն էր։ Մահից առաջ՝ կայքնի վերջին տարիներին նրան հաջողվում է ճամփորդել և կատարվում է իր երզանքներից մեկը։

Առաջադրանք 3․

• Կարդալ «Փարվանան», արձակ շարադրել Թումանյանի «Փարվանա» բալլադի բովանդակությունը (շարադրանքը պետք է կազմված լինի 5-7 նախադասությունից  և պարունակի 50-60 բառ): Փորձիր պարզել՝ ինչ է բալլադը:

Բալլադը չափածո պատմողական բնույթի ստեղծագործություն է։

Բալլադը ծեր Փարվանա արքայի և նրա դստեր մասին է, որոնք ապրում են մի ամրոցում։ Նրանք ապրում էին երջանիկ։ Եվ ահա եկավ այդ երջանիկ օրերից մեկը, երբ դուստրը պետք է ամուսնանար։ Արքան ամեն տեղ սկսեց քաջերի փնտրել, տեսնելու համար թե ով է իր դստերը արժանի։ Զենքով ու զրահով կտրիճներն հավաքվում են և սպասում իրենց բախտին: Արքան իր աղջկան բացատրում է, որ բոլորը պետք է անցնեն կռվի և ցույց տան իրար լավ և վատ կողմերը, ինչից հետո աղջիկը պետք է ընտրություն կայացնի: Բայց աղջիկը այդ մտքի հետ չի համաձայնվում և ասում է, որ հաղթողն էլ չի կարողանա տիրանալ իր սրտին: Եվ բոլորն սկսում են հարցնել, թե աղջկա ուզածն ինչ է: Աղջիկը ասում է որ իրեն ոչինչ պետք չէ, նրան միայն իր ընտրյալից այն հուրն է ցանկանում, որն ամեն մեկը իրեն չի կարող տալ: Կտրիչները սկսում են փնտրել այդ հուրը: Բայց անցնում են տարիներ, և նրանցից ոչ ոք էլ չի գալիս: Աղջկա կյանքն էլ առաջվա պես ուրախ չի լինում: Անցնում է որոշ ժամանակ նույնպես և արքայի աղջիկն վերջնականապես հույսը կտրում է: Նա հուսահատությունից սկսում է լաց լինել: Այնքան է լաց լինում, որ այնտեղ ամեն ինչ կորչում է իր արցունքների մեջ՝ նա էլ հետը: Այդպես էլ հայտնվում է Փարվանա խորը լիճը: 

Առաջադրանք 4․

• Կարդալ Թմկաբերդի առումը, արձակ շարադրել Թումանյանի «Թմկաբերդի առումը» պոեմի բովանդակությունը (շարադրանքը պետք է կազմված լինի 5-7 նախադասությունից  և պարունակի 50-60 բառ): Փորձիր պարզել՝ ինչ է պոեմը:

Պոեմը չափածո մեծածավալ ստեղծագործություն է, որի տարբեր մասերը միավորվում են սյուժեի կամ կերպարի ընդհանրությամբ։ Պոեմը չափածո բոլոր գրական ժանրերից ամենամեծն է իր ծավալով և ընդգրկումներով։ Նրան հատուկ են թե՛ վիպերգական, թե՛ քնարական հատկանիշներ։

Թմկաբերդի առումը թագավոր Թաթուլի մասին էր ով կառավարում էր Թըմկա բերդը, և ոչ ոք չէր կարողանում հարձակվել բերդի վրա, որովհետև նա շատ բարձր էր և պաշտանված։ Թաթուլը ուներ մի շատ սիրուն կին։ Շահը պատում է Թըմկա բերդը չորս կողմից, և սկսում են կռվել։Թաթուլը ինչպես միշտ հաղթում է, կինը մի մեծ սեղան է գցում, որ նշեն հաղթանակը, ստիպում է բոլորին խմել ու խմել, խմում են բոլորը և քնում։ Իսկ կինը դռները բացում է Շահի համար, և նրանք մտնում են բերդը, կոտորում են բոլորին։Շահը հարցնում է արդյոք ինչու դավաճանեց Թաթուլի, չէ որ ինքը ինրանից ավելի լավն էր։ Կինը պատասխանում է ՝ «Քաջ էր ու սիրուն քեզնից առավել.Մի բարձր ու ազնիվ տղամարդ էր նա.Կնոջ մատնությամբ ամրոց չէր առել,Չէր եղել կյանքում երբեք խաբեբա…»․ Շահը հասկացավ, որ եթե նա դավաճանել է իրենից լավին, ապա կդավաճանի նաև իրեն, և նրան նետում է ձորից։

Առաջադրանք 5․

• Փորձիր պարզել՝  էլ ինչ բալլադներ ու լեգենդներ ունի Թումանյանը, կարդա մի քանիսը, պարզիր՝  ինչ է լեգենդը:

Լեգենդը ավանդազրույց է, որի հիմքում ընկած է հրաշքը։ Հրաշապատումն ընդգրկում է դեպքերը և հերոսներին։ Շատ նման է առասպելին, բայց տարբեր է։ Լեգենդը սովորաբար ունենում է կրոնական ծագում։ Այն հյուսվում է քրիստոնեական եկեղեցու սուրբ արարքների՝ տանջանքների և մահվան շուրջ։

1. Բալլադ — Շունն ու Կատուն, Անբախտ վաճառական, Ախթամար,
2. Լեգենդ — Սասունցի Դավիթ, Փարվանա

Առաջադրանք 6․

• Թումանյանը բազմաժանր ստեղծագործող է: Բացի վերը թվարկածից, էլ ինչ ժանրերով է Թումանյանը ստեղծագործել: Կարդա, բեր օրինակներ: Փորձիր պարզել՝ ինչ ասել է գրական ժանր:

Թումանյանը գրել է բանաստեղծություններ, պոեմներ, քառյակներ, բալլադներ, պատմվածքներ  ու հեքիաթներ, ակնարկներ, քննադատական ու հրապարակախոսական հոդվածներ։

Ժանրը գեղարվեստական ստեղծագործության որոշակի տեսակ է։

Ejercicio 1.

1. Pepe y yo nos levantamos siempre a las 7.
2. Yo me ducho antes de salir.
3. Después de ducharme, me seco.
4. Ellas nunca se maquillan.
5. Ellos se cepillan los dientes 3 veces al día.
6. ¿Levantas, te a las 6 de la mañana?
7. No nos peinamos cada hora.

Ejercicios 2.

1. Hoy Luis y María se van a la playa.
2. ¿Desde cuando levantas te tan temprano?
3. Yo me acuesto a las doce.
4. Nosotros mos bañamos en la piscina por las tardes.
5. Este niño se llama Marcos.
6. Ángela no se desperta nunca antes de las 10.
7. Siempre que vamos de viaje vosotros os perdeis.
8. Yo me lavo las manos 10 veces al día.
9. Mi hijo se desperta muchas veces por el ruido de los coches.
10. Marta y yo nos preparamos la cena juntas todos los días.

1. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում և բառաձևերում է գրվում ը.

1) որոտընդոստ, անընդմեջ, անընտել, ակնդետ
2) մթընկա, գահընկեց, այլընտրանք, խոչընդոտ
3) աննկեր, մարտնչել, դանդաղընթաց, անընդունակ
4) չընդհատել, կնկնի, թրըխկ, դասընթաց

2. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում չ.

1) միջատ, գոչյուն, կառչել, ակնակապիճ
2) հառաչանք, աչառու, բաճկոն, դարչնագույն
3) խռչակ, խոճկոր, աչալուրջ, զոքանչ
4) անտերունչ, զեղչել, փարչ, պչրասեր

3. Ո՞ր տառը կամ տառակապակցությունը տեղադրելու դեպքում բառի դիմաց գրված բացատրությունը ճիշտ կլինի. լուծման տարբերակներից ո՞րն է ճիշտ.

ա. պ-անք (1. չր, 2. Ճն) — սեթևեթանք
բ. թ-ր (1.յու, 2. ույ) — գույն
գ. դե–ան (1.րձ, 2. ղձ) — խարտյաշ
դ. ըն-ացք (1. թ, 2. չ ) – շարժում

1) ա-2, բ-2, Գ-1, դ-1
2) ա-1, բ-1, գ-2, դ-1
3) ա-2, բ-1, գ-2, դ-2
4) ա-1, բ-2, գ-2, դ-1

4. Ո՞ր շարքի բառերի և բառաձևերի բոլոր վանկերն են փակ.

1) համրանալ, պատճառներ, անցկացնել
2) կրծքավանդակ, ընտրարշավ, հնձվոր
3) աջհամբույր, տնկարան, ենթարկվել
4) կապտել, վայրկյաններ, ընդունված

5. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հոմանիշներից։

1) քանքար — անկյունաքար, բնիկ — երկրացի, բողոքել — տրտնջալ, բովանդակ — ամբողջ
2) գամվել – սեխվել, գաղտնապահ — փակբերան, գարշադեմ — տգեղ, գնահատելի —
արժեքավոր
3) բլուր — բարձունք, անտունի — տնանկ, բծախնդիր — քմաճաշակ, բյուր — բազմաթիվ
4) գիշերերգ — ցայգերգ, արամբի — զամբիկ, գինարբուք — խնջույք, գինդ — ականջօղ

6. Ո՞ր շարքի ոչ բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) գիտուն — իմաստակ, բիրտ — քնքուշ, բաց — գոց, մարմնեղ — վտիտ
2) պերճ — անշուք, բարեկեցիկ — անապահով, հաստատուն — անկայուն,
հոռետես — լավատես
3) լայնաթիկունք — պարթև, խորապես — հարևանցի, մեծահարուստ — ընչազուրկ,
կալանավորել — ձերբազատել
4) հնարագետ — անճարտար, իրական — երևակայական, ակնածել — արհամարհել,
ժուժկալ — անզուսպ

7. Ո՞ր բառը որ բացատրությանն է համապատասխանում.

ա. հածել
բ. հեծել
Գ. հեծկլտալ
դ. հեծնել

1. դեգերել
2. ձի նստել
3. տառապել
4. հեկեկալ

1) ա-1, բ-4, Գ-3, դ-2
2) ա-1, 6-2, 6-3, -4
3) ա-1, բ-3, 6-4, դ-2
4) ա-3, բ-1, 6-2, դ-4

8. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են կազմությամբ բարդ։

1) թքագեղձ, սրախողխող, անթացուպ, չվերթ
2) մակնիշ, ջրմուղ, հավաքատեղ, որկրամոլ
3) կոճգամ, գրագետ, սնահավատ, ապշահար
4) բանսարկու, մարդատար, գովազդատու, բանասեր

9. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերի հոգնակի թիվն է կազմվում –եր վերջավորությամբ։

1) ջրատար, կցակար, գորգեզր, սալաքար
2) թռչնաբույծ, գիսաստղ, կողաթև, միջնապատ
3) բնագիր, անվադող, պահանջատեր, ուղեցույց
4) ցուցափայտ, երկրամաս, գետաձի, սեպագիր

10. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են ենթարկվում և ներքին հոլովման:

1) շրշյուն, ծանրություն, ամառ, մաքրություն
2) աղջիկ, տոհմանուն, գալուստ, փոստատուն
3) հայրանուն, սուրանկյուն, աշուն, խիզախություն
4) վարժություն, ազգանուն, հենասյուն, բութանկյուն

11. Ո՞ր նախադասության մեջ ընդգծվածը ածական չէ:

1) Ու կռունկների քարավանը նորից
Անուշ կարկաչով գարունն է բերում։
2) Արարչագործ աստղի առաջ
Վշտոտ սիրտս բացեցի:
3) Բադերը վայրի թռան շվարած.
Ո՞վ է արշավում մռայլ գիշերով:
4) Եվ քո քարացած բռունցքում հիմա
Ես սուրն եմ դնում ահեղ ճշմարտի:

12. Ո՞ր շարքի բոլոր բայաձևերն են դրված ներկա ժամանակով:

1) բերես, ցոլցլում են, տանում է, մի՛ գնա
2) դառնում եմ, գալիս եմ, կանք, լալիս են
3) գնա՛, տալիս եք, մի՛ թռիր, բերում եմ
4) վեր եմ կենում, ելնում եմ, կամ, մի՛ եղիր

13. Ո՞ր նախադասության մեջ անգամ-ը վերաբերական չէ։

1) Քեզ հանդիպելու մտքից անգամ սարսափում եմ:
2) Մարտում ընկածների անունն անգամ չհիշատակվեց։
3) Անգամ երազել չեմ կարող Փարիզ գնալու մասին:
4) Sասն անգամ չափի՛ր, նոր մեկը կտրի՛ր:

14. Ո՞ր նախադասությունն է բարդ։

1) Սի թագավոր սովորություն ուներ ժողովրդի մեջ ծպտված շրջելու` իմանալու
համար ժողովրդի` իր մասին ունեցած կարծիքը:
2) Ավտոմեքենաների բեռնված շարասյունը ձգվում է լեռն ի վեր` դեպի Սանթաշի
ձորն իջնող խճուղին:
3) Բացվում է հեքիաթային մի աշխարհ` անկրկնելի գեղեցկություններով, վեհատեսիլ
Արագածով, փրփրաբաշ ջրերով ու վիթխարի ժայռերով:
4) Ես ձեզ ասում եմ՝ կգա Ոգու սով…

15. Ո՞ր հատվածում են ընդգծված բոլոր բառերը նախադասության անդամ:

1) Սենք բաժանված ենք։ Օրերի փոշին
Դեռ չի աղոտել քո դեմքը գունատ,
Բայց ես օտար եմ արդեն այն հուշին,
Ուր վեհ էր երազը, ու բախտը` ժլատ:
2) Ամայի փողոցում մեգ-մշուշ,
Լռություն է մեռած,
Կարոտ է իմ սիրտը քո անուշ
Գգվանքին, ի՛մ երազ…
3) Լռել է հեռվում երգը ցնծության
Եվ գուցե չկար իմ ծնված ժամից,
Գուցե ես ինքս եմ հնարել նրան,
Որ սուտ հուշերով մխիթարեմ ինձ…
4) Այսօր եղի՛ր որպես մայր,
Բարի, քնքուշ, նրբազգաց,
Նստիր խաղաղ մահճիս մոտ,
Մութ գիշերին հետս լաց..

16. Ո՞ր նախադասության ընդգծված բառն է ուղիղ խնդիր։

1) Վերջապես մեծ դժվարությամբ հասանք տուն:
2) Մենք հոգնեցինք ամենքին անտեղի սպասելուց։
3) Լիճն ասես հրդեհվել էր վերջալույսի շողերից։
4) Սենք լսեցինք Կոմիտասի մի քանի ստեղծագործություններ։

17. Ո՞ր նախադասությունն է համապատասխանում տրված գծապատկերին:

1) Արծրունյաց Սենեքերիմ արքան, որ փակվել էր Վանի անառիկ ամրոցում, երեց
որդուն` Դավթին, ուղարկել էր Կոստանդնուպոլիս՝ բանակցություններ վարելու:
2) Երբ Սիմեոնի բանակը, դուրս գալով քաղաքի դարպասներից, շարժվեց հարավ-
արևելք, Կողոնիայի բարձր աշտարակները դեռևս մշուշի մեջ էին։
3) Երբ զինվորները հեռացան, որպեսզի երեսնիվայր ընկնեն կանաչների վրա, մենք
գլխահակ կանգնեցինք` ասես ինչ-որ բանից սարսափած:
4) Եթե հաշվեր իր վերքերը, չէր կարողանա անհամար սպիների մեջ գտնել թուրքից
ստացած առաջին վերքը, որը մի ժամանակ սոսկալի ցավում էր:

18. Ո՞ր նախադասության մեջ համաձայնության սխալ կա:

1) Հայկական գրանիտը` որպես բարձրորակ նյութ, լայն կիրառություն ունի
քանդակագործության մեջ։
2) Կա և՛ թախիծ այդ երգի մեջ, կարծես մեկը մոլորվել է խոր ձորերում և տխուր
հեկեկում է, կա և՛ ջինջ ուրախություն, երբ լեռների վրա ծագում է արևը,
վերջապես կա և կարոտի հնչյուններ` վերադարձի և վերջին հույսի:
3) Արաբական Միացյալ Էմիրությունները կազմավորվել է 1971 թ. դեկտեմբերին և
գտնվում է Պարսից ծոցի հարավային ափերին:
4) Պեղումների ժամանակ գտնվել են բազալտե գեղեցիկ սկահակներ, որ զարմացնում
են քարի մշակման տեխնիկայով:

19. Ուղղակի խոսքի փոխակերպման ո՞ր տարբերակն է ճիշտ:

-Դու արածներիդ մասին մտածիր, թող ես էլիմ գործը անեմ,- չթաքցրած հեգնանքով
ասաց մտախոհ իշխանը եղբորը։
1) Մտախոհ իշխանը չթաքցրած հեգնանքով ասաց եղբորը, որ նա իր արածների
մասին մտածի, թողնի` ինքն էլ իր գործը անի:
2) Իշխանը չթաքցրած հեգնանքով մտախոհ ասաց եղբորը, որ նա թող իր արածների
մասին մտածի, նա էլ իր գործը կանի:
3) Մտախոհ իշխանը չթաքցրած հեգնանքով եղբորն ասաց, որ ինքը իր արածների
մասին մտածի, նա էլ իր գործը կանի:
4) Մտախոհ իշխանը չթաքցրած հեգնանքով ասաց եղբորը, որ նա թող իր արածների
մասին մտածի, ինքն էլ իր գործը անի:

20. Ո՞ր նախադասության մեջ բութ չպիտի դրվի (նախադասությունները կետադրված
չեն)։

1) Սեսրոպյան գիրն էր որ պահեց պահպանեց մեր ոգին այն ամենը ինչ բարձրացնում
է մեզ բոլոր բարձրերին հավասարեցնելով։
2) Հայ գիրը ի մի հավաքեց մեր ցիրուցան մասնիկները ինչպես սրինգը գառնուկներին
կամ լաստը նավաբեկյալներին:
3) Վաղուց մարել են այն ծափերը որոնք ի պատիվ Արտավազդ արքայի հեղինակած
թատերախաղի դղրդում էին Արտաշատի հոյակերտ կամարների տակ։
4) Օվկիանոսներ և մայրցամաքներ կամրջելով հայ գրերը իրար կապեցին մեր
աշխարհասփյուռ հատվածները և բերին հանգուցեցին մայր հայրենիքին: